11/09/2015 / 12:35:34

Źródło: „Orędownik” z dnia 04.08.1936 r.

„Kariera wójta, który pokazuje język…

Artur Greiser urodził się w Środzie (Wielkopolska)! a ojciec Jego, ongiś komornik sądowy, był wielkim przyjacielem średzkich Żydów…

Środa (ak) Mało komu jest wiadomem, że gdański „Führer”, Artur Greiser, urodził się w Wielkopolsce, w Środzie.
Ojciec jego, Gustaw Greiser, był w Środzie komornikiem sądowym i mieszkał tam od 1 kwietnia 1893 r. do 1 października 1900 r. Do Środy sprowa­dził się z miejscowości Schloppe w powiecie wałeckim, a wyprowadził się ze Środy do Inowrocławia, gdzie je­szcze obecnie mieszka.
Artur Karol Greiser urodził się w Środzie w dniu 22 stycznia 1897 r. Grei- serowie mieszkali wówczas w naroż­nikowym domu przy ul. Rynkowej i Zamkowej* własności Niemca Weichmanna. Mieszkanie Greiserów skła­dało się z 3 pokoików i kuchni i znaj­dowało się na piętrze. W tem mie­szkaniu urodził się Artur Greiser, wójt gdański, sławny teraz w świecie z ję­zyka, który pokazał pogardliwie dzien­nikarzom w Genewie.
Są osoby w Środzie, które twierdzą, iż Greiserowie, podczas swojego 7-letniego pobytu w tem mieście, mieszkali również w domu śpichrzowym nieży­jącego już Żyda Leopolda Kaphana, zwanego „Kokotkiem”. Starzy ludzie opowiadają, iż dzieci Greisera dawały się Kaphanom dobrze we znaki, a sta­ra Kaphanowa (matka) skarciła raz 4-letniego Arturka, i głośno nazwała go „frecher Bengel”, ponieważ kradł jej gruszki z ogrodu. Ojciec Greisera, komornik sądowy, żył w przyjaciel­skich stosunkach z Żydem Jakobem Kaphanem, zwanym dla odróżnienia od Leopolda Kaphana „Żółtą Brodą”. Zwykle zdarzało się tak, że wizyty egzekutora sądowego Greisera poprze­dzała bytność Jakóba Kaphana, który proponował pieniądze na hipotekę. W ten sposób obciążano licznie polskie majątki ziemskie i gospodarstwa włociańskie. Później oczywiście odbywa­ły się licytacje i polską ziemię przej­mowali Niemcy. W ten np. sposób dostał się w ręce żydowsko-niemieckie śp. Milewski z Kijewa.
Jakób Kaplian, pracujący ręka w rę­kę z egzekutorem sądowym Greiserem, dorobił się wielkiego majątku.
Po roku 1918 Kaphanowie i ich krewni Bernsteinowie wynieśli się do Niemiec.
Dodać jeszcze należy, iż Greiserowie mają ogółem czterech potomków. Najstarszy Wilhelm, urodził się w r. 1889 w Margoninie; dalej jest Kathe, potem Otto i wreszcie najmłodsza latorośl, znany wszystkim Arturek.”

 W roku 1923 Sąd Powiatowy w Środzie poszukiwał członków rodziny Kaphan, co potwierdza informacje zawarte w powyższym artykule o działalności komornika Greisera i żydów Kaphanów w powiecie średzkim.

— „Sąd Powiatowy wzywa, by najpóźniej do 10 lipca zgłosił się właściciel listu hipotecznego na 15000 mk., ubezpieczonych na Chudzicach dział III, nr. 73 na nazwisko Lewin Kaphan.”